Van de zomer ontvingen wij veel berichten van vrouwen die voor het borstkankeronderzoek niet terecht konden in Woerden zelf. Ze moesten naar Hoog Catharijne in Utrecht, Maartensdijk, Meerkerk of Nieuwegein. Voor ons was dat aanleiding om aan de bel te trekken bij het Centrum voor bevolkingsonderzoek (RIVM). De oorzaak die zij aangaven was jarenlange onderbezetting en de COVID-19.
Ministerie VWS is verantwoordelijk
VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) is verantwoordelijk voor het bevolkingsonderzoek. De uitvoering is via het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) uitbesteed aan Centrum voor bevolkingsonderzoek. VWS stelt als voorwaarde dat iedere twee jaar vrouwen van de leeftijd 50 tot 75 jaar wordt gescreend op borstkanker.
Achterstanden opgelopen
Wij hebben een gesprek gehad met de directie van het Centrum voor bevolkingsonderzoek. Zij geven de volgende oorzaken aan voor de vertraging:
“Ook wij hebben helaas te maken met de arbeidskrapte en daarom hebben we vorig jaar al aangegeven dat we dit niet haalden. Dit zagen we al in 2017 aankomen, toen zijn we ook gestart met een interne opleiding om te zorgen dat de ambulante functie vervuld wordt. Helaas kregen we te maken met Covid-19. We hebben drie maanden geheel stil gelegen. Dat heeft ons als samenleving enorm veel gekost. Met dat stilleggen hebben we vorig jaar december de achterstand die we hebben opgelopen door de arbeidsmarktkrapte niet kunnen inlopen. In januari 2023 lopen we de achterstand in en januari 2024 wordt iedere vrouw weer om de 2 jaar gescreend. We hebben een kleine zestig mobiele units in Nederland en elke unit bedient in feite een bepaald werkgebied en die komt ergens in de gemeente op een standplaats te staan. In grote steden hebben we vaste units.”
Waarom geen mobiele units in Woerden?
Wij hebben ook gevraagd waarom geen mobiele units in Woerden zijn geplaatst. Als antwoord hierop kregen we:
“Dat is een afweging die wij gemaakt hebben. We bekijken in dit geval de intervaltermijnen van de cliënten wanneer zij voor het laatst gescreend zijn. Op basis van het postcodegebied wordt gekeken waar het teveel oploopt en of er een andere standplaats gekozen moet worden. Daarbij wordt ook gekeken naar de afstand die mensen moeten reizen (is dat redelijkerwijs te doen voor deze mensen?).”
Vanuit Inwonersbelangen hebben wij weinig begrip voor deze handelswijze. Immers zadel je hier veel vrouwen met lange reistijden op. Kan reden zijn om niet deel te nemen waardoor zorgmijding ontstaat. En het levert natuurlijk veel meer CO2 uitstoot op.
Reden voor een motie Borstonderzoek in Woerden
Bovenstaande was voor Inwonersbelangen een reden om een motie in de gemeenteraad voor te leggen. In de motie roept de gemeenteraad de minister van VWS op om alles te doen om de vertragingen in te lopen. En om het onderzoek beschikbaar te maken in Woerden. Raadsbreed is deze motie aangenomen.
De aangenomen motie is als volgt:
constaterende dat:
- veel vrouwen zich gemeld hebben die zich niet begrepen voelen bij de veranderende agendering en plaats van het bevolkingsonderzoek;
- Inwonersbelangen een gesprek heeft gevoerd met de directie van het Centrum voor bevolkingsonderzoek (RIVM) (verslag zit in de bijlage);
- de staatsecretaris van Volksgezondheid heeft besloten het tijdsinterval voor het periodiek borstonderzoek voor vrouwen tijdelijk te verlengen van tweejaarlijks naar driejaarlijks;
- de reden hiervoor is dat het niet mogelijk is om de komende jaren aan een termijn van twee jaar te voldoen;
- het om landelijk beleid gaat, maar dat ook de gemeenteraad een belangrijke politieke signaalfunctie heeft;
- de vestiging van het St. Antonius Ziekenhuis in Woerden de nodige apparatuur heeft om borstonderzoek te faciliteren,
overwegende dat:
- de aangekondigde maatregel op korte termijn leidt tot een verslechtering van de preventieve voorziening;
- ongeveer in Nederland 1 miljoen vrouwen hiervan gebruik maken en het in Woerden gaat om 3000 vrouwen;
- in Nederland een op de zeven vrouwen borstkanker krijgt en de behandelkans groter is bij vroeg signalering,
spreekt uit dat:
- de genomen maatregel ongewenst en onverantwoord is en moet worden gestopt;
- overwogen moet worden om de leeftijdgrens te verlagen van 50 naar 30 jaar;
- dit signaal vanuit de raad overgebracht moet worden naar de staatsecretaris,
- onderzoek in Woerden moet plaatsvinden.
verzoekt het college:
- er bij de staatssecretaris door toezending van deze motie op aan te dringen deze maatregel in te trekken en terug te keren naar de tweejarige termijn;
- kenbaar te maken bij het St. Antonius Ziekenhuis dat ondersteuning en gebruik van faciliteiten nu de druk op de zorg straks kan ontlasten.